نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا آرام ¹
• عاطفه سادات میرفاطمی ²

¹ دانش‌آموخته دکتری فلسفه اخلاق، دانشگاه قم، قم، ایران

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه اخلاق، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

این مقاله با تحلیل مبانی اخلاقی جان رالز، آن‌را با «اخلاق موقت» دکارت مقایسه می‌کند. مبنا و پیامدی که این دو نظریه اخلاقی بدان متمایل‌اند ـ‌در مورد رالز به‌تدریج و در مورد دکارت از آغاز‌ـ از مفروضات فلسفی مطوّل پرهیز کرده و به شهودات یا تجویزات حداقلی در حوزه اخلاق قناعت می‌ورزد. اگر عدالت لیبرال رالزی در کلیت این مفهوم، جزء مشترک میان حقوق و اخلاق تلقی شود و فارغ از مسلک فکری خاص، قابل تصدیق باشد، وجه خصوصی‌تر آن، ضمن پیرایش خُلقیات فردی، در قامت اخلاق شهروندی به عرصه عمومی بازمی‌گردد و تعاملات افراد را صرف‌نظر از گرایش فکری و تمایل رفتاری‌شان، سامان می‌بخشد. با این وصف، نظریه رالز به‌پشتوانه موضع دکارت، اخلاق را حق و تکلیفی توأمان برای شهروندان جامعه لیبرال می‌شمارد؛ حقی که قید «موقت»ش مانع تعمیم آن نیست، اما در حوزه تکلیف، مراقبت از خصلت «کمینه» آن ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق موقت
• دکارت
• رالز
• شک دستوری
• لیبرالیسم سیاسی
• نظریه عدالت

موضوعات

• فلسفه غرب

عنوان مقاله [English]

Moral Minimalism in Rawls and Descartes's Interpretation

نویسندگان [English]

• Alireza Aram ¹
• Atefeh Mirfatemi ²

¹ PhD in Ethics, Department of Ethics, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Qom, Qom, Iran

² MA in Ethics, Department of Ethics, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Qom, Qom, Iran

چکیده [English]

This article analyzes John Rawls’s moral foundations and compares them with Descartes’ Provisional Ethics. The basis and consequence of these two moral theories are inclined, in the case of Rawls, to develop gradually. In the case of Descartes, they initially avoid lengthy philosophical assumptions and reciprocally settle for minimal intuitions or presuppositions in the field of ethics. Suppose Rawlsian liberal justice, as a whole, is regarded as a common denominator between law and morality and can be affirmed without attention to a particular school of thought. In that case, its more private aspect returns to the public sphere in the form of citizenship by a moral viewpoint, with the aim of interactions between individuals. It regulates, regardless of their intellectual orientation and behavioral tendencies. However, Rawls's theory, backed by Descartes's position, sees morality as a simultaneous right and obligation for citizens of a liberal society; A right that its provisional aspect does not preclude its generalization, but which is essential in the realm of the task of caring for its minimum character.

کلیدواژه‌ها [English]

• Descartes
• methodic doubt
• political liberalism
• provisional ethics
• Rawls
• theory of justice