فلسفه غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه‌ تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه فرهنگیان، فارس، ایران

چکیده

روسو از برجسته‌ترین نمایندگان فلسفه‌ روشنگری به­شمار می‌رود که با آثار خود، تعلیم­و­تربیت را به مسیری جدید سوق داد و بر سبک زندگی مردم تأثیری عمیق گذاشت. بر این مبنا، هدف پژوهش حاضر تبیین دیدگاه روسو به­عنوان نماینده طبیعت­گرایی، دربارة تربیت و عوامل مؤثر بر آن است و به­منظور دستیابی به این مهم، از روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی بهره برده است. در نگاه روسو، عواملی گوناگون بر تربیت انسان تاثیر داشته و برای رشد انسان چندین مرحله می­توان در نظر گرفت. یافته­های پژوهش نشان می‌دهد که اصل محوری فلسفه تربیتی روسو «طبیعت» است. از منظر او، کودکان وحشی­های نجیب و بزرگواری هستند که ذاتاً از احساس درست و غلط، برخوردارند و برای رشد منظم و سالم، برنامه­هایی فطری دارند. به­زعم روسو، آدمی در آغاز، نیک­نفس است و بر اثر تمدن و آثار آن، از حال طبیعی خارج شده و رذایل اخلاقی به­وجود می­آید. پس انسان­ها به کمک آموزش­و­پرورش طبیعی، از خویشتن­دوستی به ارزش­های انسانی نایل می­آیند. روسو کودک را انسان ابتدایی معصومی می­دید و دوران کودکی را طبیعی­ترین دوران رشد انسان می­دانست. از­این­رو با تأکید بر بخش­های طبیعی و خودجوش و نیازموده طبع آدمی، آرزوی بازگرداندن وی به کودکی­اش را داشت؛ بنابراین، از تلاش برای تغییر آدمی به شهروند دولتی چشم پوشید و بر این باور بود که قانون باید با نیروی طبیعی و روح آدمی سازگار باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study of the Naturalistic View of Education and its Underlying Factors Based on Rousseau's Thoughts

نویسندگان [English]

  • Jaber Eftekhari 1
  • Mahin Hesari 1
  • Akbar Rezaeifard 2

1 Phd. Student in Philosophy of Education, Departmant of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

2 Assistant Professor, Farhangian University, Fars, Iran

چکیده [English]

Rousseau is considered one of the most prominent representatives of Enlightenment philosophy, who led education to new directions with his works and deeply impacted people's lifestyles. Therefore, the current research aims to explain Rousseau's point of view as a representative of naturalism in the field of education and the factors affecting it, and to achieve this, a descriptive-analytical method was used. In Rousseau's view, various factors impact human education and several stages can be considered for human development. The findings of the research showed that the central principle of Rousseau's educational philosophy is nature. From his point of view, children are noble noble savages who have a sense of right and wrong by nature and have natural plans for orderly and healthy growth. According to Rousseau, a person is virtuous at the beginning, and due to civilization and its effects, he is out of the natural state and moral vices appear. So, people achieve human values ​​from self-love with the help of natural education. Rousseau saw the child as innocent and considered childhood the most natural period of human development. Therefore, by emphasizing the natural, spontaneous, and necessary parts of a person's nature, he wished to return him to his childhood. Therefore, he gave up trying to change a person into a citizen of the state and believed that the law should be compatible with the natural force and spirit of the person.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Education
  • Rousseau
  • nature
  • philosophy
  • naturalism
برونوفسکی، جیکوب؛ مازلیش، بروس (1393) سنت روشنفکری در غرب از لئونارد تا هگل، ترجمة لیلا سازگار، تهران: آگاه.##
سفیداری، سیده ملیکا؛ نصری، امیر (1402) «تنش بین ساختار روایت و محتوای فلسفی در اعترافات روسو»، حکمت و فلسفه، سال 19، شمارة 2، ص165ـ147.##
شاتو، ژان (1384) مربیان بزرگ، ترجمه غلامحسین شکوهی، تهران: دانشگاه تهران.##
شعاری‌نژاد، علی‌اکبر (1395) فلسفه آموزش و پرورش، تهران: امیرکبیر.##
طالبی، محمدحسین (1401) «مطالعه انتقادی نظریه‌های قانون طبیعی عقل‌گرایان دورة جدید، با تأکید بر دیدگاه‌های منتسکیو، روسو و کانت»، فصلنامه تاریخ فلسفه، سال 13، شمارة 2، ص88ـ67.##
کاپلستون، فردریک (1389) تاریخ فلسفه، ج 6، ترجمة اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، تهران: علمی و فرهنگی.##
کاردان، علی‌محمد (1396) سیر آرای تربیتی در غرب، تهران: سمت.##
کریم‌نژاد لالمی، زهرا (1398) «نقش تربیتی محبت از نظر ملااحمد نراقی و هانریش پستالوزی»، پژوهش و مطالعات علوم انسانی، شمارة 2، ص46ـ36.##
گوتک، جرالد. اف. (1396) مکاتب فلسفی و آرای تربیتی، ترجمة محمدجعفر پاک‌سرشت، تهران: سمت.##
مقیمی زنجانی، شروین (1399) «ژان ژاک روسو و بسط ایدة شهروندی مدرن»، فصلنامه سیاست، دورة 50، شمارة 1، ص325ـ307.##
مهدوی، بهاره (1390) بررسی تطبیقی آموزه‌های تربیتی سه متفکر بزرگ آموزش: روسو، پستالوزی و دیویی (در زمینه نوع آموزش و نقش معلم)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.##
نصری، فهیمه (1402) «بررسی تطبیقی اندیشه‌های تربیتی و اخلاقی ژان ژاک روسو و یوهان فردریک هربارت»، اندیشههای فلسفی و کلامی، شمارة 5، ص134ـ111.##
یزدانی، سیدعلی؛ محمودنیا، علیرضا؛ قائدی، یحیی (1402) «فردیت و جمعیت تربیت طبیعی در امیل»، شناخت، سال 16، شمارة 2، ص251ـ233.##
Bertram, Ch. (2020) “Jean Jacques Rousseau”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy, ed. by E. N. Zalta, Online; https://plato.stanford.edu/entries/rousseau/##
Bloom, A. (1990) “Rousseau, the Turning Point”, in Confronting the Constitution: The Challenge to Locke, Montesquieu, Jefferson, and the Federalists from Utilitarianism, Historicism, Marxism, Freudianism, ed. by Allan Bloom, Cornell University Press.##
Rousseau, J. J. (1987) Basic Political Writings, trans. & ed. by D. A. Cress, Hackett Publishing Company.##
Rousseau, J. J. (2002) “The First Discourse; Discourse on the Sciences and Arts”, The Social Contract and The First and Second Discourses, trans. by S. Dunn, New Haven: Yale University Press, pp. 43-68.##
Taylor, Ch. (2001) Source of the Self, Massachusetts: Cambridge University Press.##