نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین قسامی ¹
• محمد اصغری ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

² استاد گروه فلسفه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

موضوع این مقاله مقایسه‌ جایگاه نوموس در محاوره کریتون افلاطون و قانون در رمان محاکمه فرانتس کافکا است. ما بر آنیم تا از این رهگذر خوانشی فلسفی از رمان محاکمه به‌دست دهیم، و در عین حال، در جهت به روزآوری محاوره افلاطون بکوشیم. در یونان باستان نوموس معانی گوناگون داشته، که از آن جمله می‌توان به قانون عام انسانی، قانون وضع شده و قانون به‌مثابه قدرت مطلق حکومت اشاره کرد. در افلاطون معنای نوموس دستخوش دگرگونی شد. افلاطون در سه دوره فکری خود ‌ـ‌دوران سقراطی، دوران میانی و دوران کمال‌ـ  نوموس را گاه در مقابل فوسیس و گاه متحد با آن لحاظ کرده است. اما در کریتون، که اثری متعلق به دوران سقراطی است، نوموس در مقابل فوسیس قرار می‌گیرد و وجهی مطلق می‌یابد. از سوی دیگر، در رمان محاکمه کافکا نیز قانون، ورای ضوابط و سازوکارهای دنیای مدرن، به‌مثابه امری مطلق معرفی می‌شود. در نهایت با ملاحظه نوموس افلاطونی و قانون کافکایی در زمینه تفکرات میشل فوکو و جورجو آگامبن، به نظر می‌رسد به‌رغم تفاوت‌های ظاهری محاوره و رمان، ذات قانون به‌گونه‌‌ای در آنها تجلّی یافته که می‌‌توانند از جهات مختلف هم‌‌سو در نظر گرفته شوند. ازاین‌رو می‌توان گفت این پژوهش راهی نو برای خوانش فلسفی از رمان محاکمه کافکا ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• نوموس
• قانون
• افلاطون
• کافکا
• کریتون
• محاکمه

موضوعات

• فلسفه غرب

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Nomos in Plato’s Crito and Law in Kafka’s The Trial

نویسندگان [English]

• Hossein Ghassami ¹
• Muhammad Asghari ²

¹ PhD Student, Department of Philosophy, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

² Professor at Department of Philosophy, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The subject of this article is the comparison of nomos in Plato's Crito and law in Franz Kafka’s novel, The Trial. In ancient Greece, nomos had various meanings, among which we can refer to the general human law, established law, and law as the absolute power of the government. With the coming of Plato, the meaning of nomos transforms. In his three periods of thought - the Socratic period, the middle period, and the old age period - Plato has included nomos sometimes in opposition to Phusis and sometimes united with it. In Crito, which is a work belonging to the Socratic period, nomos is opposed to Phusis and takes an absolute form. On the other hand, in Kafka's novel The Trial, the law is introduced as an absolute thing, beyond the rules and mechanisms of the modern world. Finally, considering Platonic nomos and Kafka-esque law in the context of Michel Foucault's and Giorgio Agamben's thoughts, it seems that despite the apparent differences between the treatise and the novel, the essence of the law is manifested in them in such a way that they can be considered aligned in different ways. Therefore, it can be said that this research offers a new way of philosophical reading of Kafka's novel The Trial.

کلیدواژه‌ها [English]

• Nomos
• Law
• Plato
• Kafka
• Crito
• the Trial