نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین اسفندیار ¹
• علی فلاح رفیع ²

¹ دانش‌آموخته دکتری فلسفه اسلامی، گروه حکمت، فلسفه و منطق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران؛ پژوهشگر همکار گروه فلسفه معاصر، دانشکده فلسفه، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ‌ایران.

² استادیار گروه فلسفه، حکمت و منطق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

«تفکر وجودی» به‌مثابه کلیدواژه‌ای مهم در مقابل تفکر متافیزیکی، مفهومی است که به اعتقاد برخی فیلسوفان معاصر، عبور از متافیزیک در گرو دست‌یابی به آن است. این تفکر نزد هایدگر تفکری معطوف به حقیقت وجود بوده، مبتنی بر گشودگی است و در «رویداد» رخ می‌دهد، خصلت بازنمودی و تمثلی ندارد و با وارستگی و گشایش برای راز، در انتظار رخداد حقیقت است. بر اساس آموزه‌های ابن‌عربی نیز می‌توان تفکری وجودی را مطرح کرد که خصلت تدبری و سیری از باطل به‌سوی حق دارد، از التفات و گشودگی به حقیقت وجود آغاز می‌گردد و در اثر صیقلی شدن وجودی و وارستگی از تعلقات، قوت می‌گیرد و نتیجة آن، کشف حجاب و رؤیت کل در جزو و مطلق در مقید است. در این مقاله، برآنیم تا با روش تحلیلی، مطالعه‌ای تطبیقی در ریشه‌های تفکر وجودی از منظر دو متفکر ارائه دهیم و بنیادهای مشترک غیر متافیزیکی آن‌دو را آشکار نماییم. این ریشه‌های مشترک عبارتند از: دوگانه وجود‌ـ‌حق، تمایز وجود و موجود، گشودگی به وجود، حقیقت به‌مثابه کشف‌المحجوب، نسبت انسان با وجود، و نهایتاً، دوگانة رویداد‌ـ‌تجلی وجود. هرچند نمی‌توان از تمایزها و افتراقات این‌دو متفکر، از جمله تفاوت در عوالم، تفاوت بستر تاریخی و تفاوت روش ایشان، چشم پوشید، اما تقارب رویکرد آنها در عرصة تفکر، نویدبخش آفاقی از امکانات هم‌سخنی و گفتگوی مشترک است.

کلیدواژه‌ها

• تفکر وجودی
• حقیقت وجود
• گشودگی به وجود
• هایدگر
• ابن‌عربی

موضوعات

• فلسفه غرب

عنوان مقاله [English]

Existential Thinking from the Perspective of Ibn Arabi and Heidegger: A Comparative Study

نویسندگان [English]

• Hossein Esfandiar ¹
• Ali Fallah Rafie ²

¹ PhD in Philosophy, Department of Philosophy and Wisdom, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Department of Philosophy and Wisdom, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Existential thinking is a crucial keyword in contrast to metaphysical-conceptual thought. For Heidegger, existential thought is directed towards the truth of Being, is based on openness, and occurs in events. It does not possess a representational attitude, which awaits the occurrence of truth. Similarly, in the teachings of Ibn Arabi, existential thinking can be discussed as having the characteristics of contemplation and a journey from falsehood to truth. It begins with attentiveness and openness to the truth of Being, is strengthened by existential refinement and detachment from attachments, and results in the unveiling of the veil and the vision of the whole in the part and the absolute in the contingent. In this article, the author aims to provide a comparative study of the roots of existential thinking from the perspectives of these two thinkers using an analytical method and to reveal their shared non-metaphysical foundations. These shared roots include the truth of Being, the distinction between Being and beings, openness to Being, truth as the Alethia, the relationship of humans with Being, and finally, the duality of event-manifestation of Being. Although the distinctions and divergences between these two thinkers, such as differences in their respective worlds, historical contexts, and methods, cannot be overlooked, the convergence of their approaches in the realm of thought heralds the possibility of dialogue and shared discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

• Existential thinking
• truth of Being
• openness to Being
• Heidegger
• Ibn Arabi